Titus sterft in de ziekenboeg van Dachau, doodziek en uitgeput.
Jaren later getuigt een anonieme verpleegster, hoe zij zich dat denkt te herinneren.
Titus dies in the infirmary at Dachau, deathly ill and exhausted.
Years later, an anonymous nurse testifies, what she thinks she remembers.
Immerhin
Warum, warum, warum bezeug' ich hier?
Es muss, Es muss, Es muss
um alle Schuld,
mein ganzes graues Leben
und um mein Volk.
Wer kann so was vergeben?
Wer gibt mir Liebe, Liebe, Liebe, Luft?
Wer ist so gut?
Ich seh' ihn noch immer, seh' ihn jede Nacht.
– Wer ist es? Wer tut mir das an?
Die Schuld und die Sorge, sie halten mich wach.
– Wie Fieber; es scheint mir ein Wahn.
Ich seh' ihn da liegen, so krank, ohne Kraft.
– Wo war das? War ich da? Und wann?
So lieb, so lieb, so frei er war, auch hier!
'Was ist mit dir?
Was ist? Du siehst matt aus.
Dir fehlt es an Vertrauen.
Hier, bete mal.
Du brauchst dich nicht zu fürchten.
Mein Rosenkranz, für dich, für dich, für dich.'
Den gab er mir!
Den Lagerarzt hör' ich, der einfach befehlt: – Ich glaube schon, dass es so war
"Spritz den da mal ab, denn er ist mir im Weg." - Wie
war das? Und war das der Plan?
Die Nadel. Ich spritze. Sein Atem verfliegt. - War ich das? Was hab'ich getan?
Du fragst, du fragst,
du fragst: Ist das passiert?
Ich weiss, ich weiss nur eins:
ich seh’ sein Bild.
Es ist bei mir geblieben.
Sein Wort gibt Luft.
Wo Schuld war, gibt es Liebe.
Das muss doch immer, immer, immerhin
die Wahrheit sein?
In any case
Why, why, why do I testify here?
It must, it must, it must
for all the guilt,
my entire bleak life
and for my people.
Who can forgive such a thing?
Who gives me love, love, love, breath?
Who is so good?
I see him still, see him every day
– Who is it? Who does this to me?
The guilt and the worry, they keep me awake
– Like fever; it feels to me like an illusion
I see him lie there, so sick, without strength,
– Where was it? Was I there? And when?
So kind, so kind, so free he was, even here!
‘What is with you?
What is? You look gloomy.
You miss confidence.
Here, pray.
You don’t have to fear.
My rosary, for you, for you, for you.’
This he gave me!
The camp doctor I hear, who simply commands
– I do believe, that is was so
“Inject that one, for he is my way.”
– How did that happen? And was that the plan?
The needle. I push. His breath flies away.
– Was that I? What have I done?
You ask, you ask, you ask: Has this happened?
I know, I know only this:
I see his image.
It has stayed with me.
His word gives breath.
Where there was guilt, there is love.
Mustn’t that in any, any, any case
be the truth?
Text in Dutch, singable
Hoe dan ook
Waarom, waarom, waarom vertel ik dit?
Het moet, het moet,
het moet om alle schuld,
om heel mijn grauwe leven
en om mijn volk.
Wie kan zoiets vergeven?
Wie geeft me liefde, liefde, liefde, lucht?
Wie is zo goed?
Ik heb hem voor ogen, nog iedere dag.
– Wie is het? Wie doet me dit aan?
De schuld houdt me wakker, nog iedere nacht.
– Een ijldroom, een koortsige waan.
Ik zie hem daar liggen, zo ziek, zonder kracht.
– Waar was dat? Heb ik daar gestaan?
Zo lief, zo lief, ook hier, wat was hij vrij!
‘Wat is er loos?
Je lijkt me zo bedrukt.
Er moet vertrouwen wezen.
Hier, bid maar eens.
Je hebt toch niets te vrezen?
Mijn rozenkrans, voor jou, voor jou, voor jou.’
Die gaf hij mij!
Steeds hoor ik de kamparts, die tegen me zegt
– Geloof ik. Hoe is het gegaan?
‘Spuit hem daar maar af, want hij ligt in de weg.’
– Hoe ging dat? En was dat het plan?
De naald. De injectie. Zijn adem vervliegt.
– Deed ik dat? Wat heb ik gedaan?
U vraagt, u vraagt, u vraagt: Is dat gebeurd?
Ik weet, ik weet één ding:
Ik weet: ik zie zijn beeld.
Het is me bijgebleven.
Zijn woord geeft lucht.
Waar schuld was, is nu liefde.
Dat moet toch hoe dan, hoe dan, hoe dan ook
de waarheid zijn?
Recordings
Concert on Campus Radboud University, 11 April 2024.
Concert 4 October 2023, Titus Brandsma Memorial.
For words and translation, see above in this page or use button in the video itself.
(Unfortunately, sound and image are not correctly synchronized in this video)
Try-out 1 October 2023, Studentenkerk, subtitled; use button .