Willibrord Huisman Homepage Huis van
Huisman

Ga één menuniveau hogerIndex

Column OI:

 

Stokje

Generaal Falen

Steunend onderwijs

Studeren zonder muis

Edumassa, eduflux

Probleemzoekend onderwijs

Missievirus

Virtual absence

Onzichtbaar tabelopzijduwbalkje

Column (door Eva)

Muizenissen

Edumassa, eduflux

Me zorgen makend over de samenstelling van onze dampkring keek ik naar een late documentaire over alternatieve energiebronnen. Het hielp. Ik weet nu dat er volop veelbelovende technieken zijn om energie te winnen uit een rijke verscheidenheid aan organisch materiaal. Versgemaaid gazongras, doorgedraaide appelen, afgewerkt frituurvet, duurzame wilgetenen, rottend rioolslib - alles zal men binnenkort naar keuze vergisten, verkolen, vergassen of verbranden. Het toverwoord: biomassa. Opgelucht ging ik slapen.

De volgende dag maakte ik mij zorgen over de vernieuwing van ons onderwijs. Ik ben maar een eenvoudig bioloog en heb soms moeite die vernieuwing te volgen. Het toverwoord is tegenwoordig: content. Het wordt soms op z'n Engels uitgesproken. Onderwijsinstellingen hebben er veel van en ze willen het graag aan de Lerende Gemeenschap ter beschikking stellen, want dat is hun Taak. Dat ter beschikking stellen heet delivery, en wordt fraai vertaald met uitlevering.

Een moeilijke taak, die delivery, want de content is doorgaans bedacht voor een bepaalde doelgroep, terwijl de Lerende Gemeenschap onnoemelijk diverser van aard is. Maar gelukkig hebben we nu ICT. Daarmee gaan we veelbelovende content management systemen maken, die de ideale delivery bewerkstelligen: de juiste content op het juiste moment bij de juiste student.

Deze keer ging ik minder opgelucht slapen. De twijfels spookten door mijn hoofd. Alleen al dat er geen Nederlandse vertaling bestaat van 'content'. En wat heb ik sinds mijn biologiestudie eigenlijk aan 'content' gezien? Of zou ik het dáárom allemaal niet begrijpen? Ik zag het somber in. Het handhaven van de samenstelling van onze dampkring leek me veel eenvoudiger dan het vernieuwen van ons onderwijs.

Pas bij zonsopgang brak het licht door. Ik had niet voor niets gestudeerd. Biologen beschrijven hun onderzoeksobject graag door onderscheid te maken tussen toestanden en processen. Denk maar aan gras, konijnen en hun gegraas. Ze spreken niet over aantallen grassprieten maar over de biomassa daarvan. Daardoor kun je namelijk appels met peren vergelijken; zelfs met gras. Die biomassa gaat van het gras naar de konijnen: dat heet een flux.

Het zonsopgangslicht betrof het toepassen van deze wetenschap op de onderwijsvernieuwing. Content vertalen we voortaan met edumassa. Die edumassa zit in de onderwijsinstellingen en moet zo goed mogelijk naar zoveel mogelijk studenten. Dit proces is de eduflux. Daarmee hebben we niet alleen twee mooie nieuwe woorden maar ook een model dat alles naar tevredenheid verklaart. Let maar op.

Een universiteit zit vol edumassa, maar als die te weinig eduflux genereert komt die in de problemen. Denk maar aan het gras dat zichzelf verstikt als de konijnen er te weinig van vreten. Nog een: hoe beter de edumassa op de doelgroep is afgestemd, hoe efficiënter de eduflux - maar ook hoe kleiner. Denk maar aan wilgetenen, die voor bevers ideaal zijn maar voor de veel talrijker konijnen oneetbaar.

Met het edumassa-model kan ik mijn werk weer aan. Ik begrijp nu zelfs die content management systemen: dat zijn gewoon edufluxgeneratoren. De ideale edufluxgenerator weet voor een willekeurige doelgroep de perfecte eduflux op gang te brengen - en dat uit elke edumassa. Konijnen krijgen hun gras, ongeacht of er frituurvet, wilgetenen of rioolslib in is gestopt. De Heilige Graal van de onderwijsvernieuwing! Als zoiets er voor energiewinning komen zal, moet het voor edufluxopwekking ook lukken.

In Jungle Book debatteren Baloo en Bagheera over de overlevingskansen van de net gevonden Mowgli. Bagheera vindt de jungle veel te gevaarlijk voor het mensenjong. Maar Baloo wil de jongen graag houden. "Ik leer hem alles wat ik weet!" zegt Baloo. Waarop Bagheera fijntjes opmerkt: "dan zul je wel vlug klaar zijn."

Het is duidelijk: Bagheera heeft niet zo'n hoge pet op van Baloo's edumassa. Of zou hij begrijpen dat onderwijs ietsje ingewikkelder in elkaar zit?


OnderwijsInnovatie, maart 2001 
© Open Universiteit Nederland /  Willibrord Huisman


Reacties? Graag!
Willibrord Huisman

Dit alles in het Huis van Huisman
mijn ernstig verouderde, voormalige HomePage
Maar zie: er is een nieuwe webstek per 1 nov 2011