Willibrord Huisman Homepage Huis van
Huisman

Ga één menuniveau hogerIndex

Column OI:

 

Stokje

Generaal Falen

Steunend onderwijs

Studeren zonder muis

Edumassa, eduflux

Probleemzoekend onderwijs

Missievirus

Virtual absence

Onzichtbaar tabelopzijduwbalkje

Column (door Eva)

Muizenissen

Steunend onderwijs

In mijn tweede studiejaar deed ik mee aan een onderwijsexperiment. Ik had een brief gekregen waarin werd uitgelegd dat er een CAI-programma gemaakt was. Of ik dat wilde uittesten. Dat leek mij wel wat, want CAI stond voor Computer Assisted Instruction. De woorden Assisted Instruction begreep ik weliswaar niet, maar Computer was voldoende.

Er was een grijs beeldscherm met een toetsenbord eraan vast. Op het beeldscherm kwamen vragen van het CAI-programma. Na elke vraag kon je een antwoord typen, dat ook op dat scherm verscheen. Ik vond het een veelbelovend stukje techniek. Bovendien gaf het programma redelijk consistente reacties op wat ik intypte. Je kon er wat van leren.

Het CAI-project was in veel opzichten zijn tijd vooruit. Niet alleen vanwege het onderwerp (het ging over Cryptogamen, dat zijn planten met Stiekeme Seks), maar ook omdat het multimediaal was, avant la lettre. Naast het beeldscherm stond namelijk een indrukwekkende kast met een matglazen ruit aan de voorzijde. Van binnenuit werden daarop dia's geprojecteerd. In de kast zat een random access diaprojector en naast de kast lag een keukenwekkerachtig apparaatje. "Bekijk nu afbeelding 32," zei het programma. Je zette de keukenwekker op 32 en dan verschenen de bedoelde cryptische voortplantingsorganen.

Een jaar later was ik student-assistent omdat ik inmiddels iets meer wist van de computer. Het was mijn taak om eerstejaarsstudenten aan de gang te helpen met het CAI-programma. De Returntoets, het verschil tussen de O en de 0, et cetera. Ook moest ik opletten dat de fotoboeken niet verdwenen, die inmiddels de diaprojector vervangen hadden, omdat fotoboeken evengoed random access zijn en veel betrouwbaarder. En verder moest ik optreden wanneer de computer weer eens 'hing', want dat gebeurde nog al eens. Kortom, Huisman Assisted Instruction.

CAI is in het Nederlands COO, computerondersteund onderwijs. Ik hou van die term, omdat die duidelijk stelt waar het om gaat: onderwijs. Dat wordt wel eens vergeten in de ICT-goudkoorts. COO is nu uit de mode: dat zijn immers simpele zelftoetsprogrammaatjes op floppies. Maar zet het op een cd-rom, doe er plaatjes bij, en een spreekstem die de teksten voorleest, en je hebt Educatieve Multimedia. Of bezuinig op de cd-rom en zet alles op een server, en je hebt een Internetcursus. Daarmee kom je pas in de krant!

Het is wel aardig om eens stil te staan bij de vele termen voor COO. Ze laten mooi de veelzijdigheid en veranderlijkheid van de onderwijstechnologie zien. 'Elektronische leeromgeving' is een heel fijne, omdat 'leeromgeving' zo verzorgd aanvoelt. Maar 'elektronisch' suggereert dat studenten uitsluitend aan een beeldscherm leren en dat voelt weer minder prettig. 'Digitaal onderwijs' is wat dat betreft veel beter, want cursusboeken bestaan toch voornamelijk uit letters, en daar is weinig analoogs aan. Maar helaas bedoelt men met digitaal juist dat ook die letters op een beeldscherm komen. 'Virtueel leren' is dan veel praktischer. In de optica is een virtueel beeld iets dat je wel ziet maar dat er niet is, dus in virtueel leren ziet iedereen iets moois - maar niet noodzakelijkerwijs hetzelfde. En de 'netwerkuniversiteit' hadden we al in de Middeleeuwen, toen dankzij het Latijn de studenten heel Europa over surften - zij het niet met de lichtsnelheid.

Kortom, geef mij maar 'computerondersteund onderwijs'. Je moet er wel mee oppassen, want voor je het weet staat er computerondersteunend onderwijs. Hele redacties beijveren zich om die fout telkens weer in te voeren - de spellingcorrector van Word deed het ooit zelfs volautomatisch.

Tegenwoordig zit ik rechtop voor mijn beeldscherm. Het staat op ergonomisch verantwoorde hoogte op een stapel oude cursusboeken van de Open Universiteit. Ha, denk ik, dus toch. Die boeken, dat is pas computerondersteunend onderwijs.


OnderwijsInnovatie, september 2000, p 15. 
© Open Universiteit Nederland /  Willibrord Huisman


Reacties? Graag!
Willibrord Huisman

Dit alles in het Huis van Huisman
mijn ernstig verouderde, voormalige HomePage
Maar zie: er is een nieuwe webstek per 1 nov 2011