|
MuizenissenGeneraal FalenGeneral failure reading hard disk zei mijn computer eens, lang geleden. Die werd toen nog door DOS bestuurd, en met die woorden vertelde DOS dat hij het echt niet meer zag zitten met de vaste schijf. Hij? Of was het zij? DOS was nogal onpersoonlijk. Je kreeg er geen band mee. DOS was zelfs zo onpersoonlijk dat veel mensen haar niet wilden kennen. Ze maakten geen onderscheid tussen computer, DOS en WordPerfect, terwijl die toch duidelijk voor werkkamer, beheerder, en typmachine speelden. De knetterende matrixprinter was voor hen synoniem met Shift-F7. Zoniet de Ingewijden. Hun was het gegeven om de spelers te kunnen onderscheiden. Zij verstonden de spelers en begrepen daardoor het spel. Zij konden oordelen en optreden als het spel weer eens in ruzie ontaardde. En ruzie was er volop: conversieproblemen, poortconflicten, geheugenannexatie, extensieroof, incompatibiliteit. We zijn vijf DOS- en drie Windowsversies verder, en de spelers hebben iets minder ruzie. Maar ze hebben ook minder persoonlijkheid dan ooit omdat de fabrikant ze tot één kleurloos team versmolten heeft. Misschien gemakkelijk voor u, zeker lucratief voor de fabrikant, maar wel saai. En ergerlijk: van spelers zonder gezicht kun je minder hebben. Een voorbeeld: stel u bent een beginnende, licht naïeve computergebruiker. In het Start Menu heeft u Paint ontdekt en vol ijver heeft u uw eerste mooie tekening gemaakt. U klikt op het kruisje rechtsboven. Save changes to untitled? verschijnt er op uw scherm. U wilt helemaal niet dat Save in untitled verandert, dus u klikt op No. Weg tekening. Bij uw tweede tekening komt de vraag opnieuw. Iemand heeft u verteld dat u altijd op F1 kunt drukken. Er komt iets dat begint uit te leggen hoe Help werkt. En dan hoe u lijnen trekt. Maar over Save en untitled staat er niets. Het kan ook anders. We bevolken uw computer met personen. Die hoeven er niet menselijk uit te zien, als ze maar zichzelf durven te zijn. En ik zeggen. "Ach, ik kan uw mailtje niet verzenden," zucht uw e-mailbode. Verwijtend voegt ze er aan toe: "De Internetverbinder heeft problemen." Die meldt wat korzelig: "Het lukt me niet om een verbinding te maken omdat het modem moeilijk doet." U roept het modem op het matje. "Pardon", zegt het modem, "ik werk heus wel, maar ik hoor geen kiestoon. Zou u misschien het telefoonstekkertje in het contact willen steken? Of moet ik de technicus er even bijhalen?" U klikt natuurlijk op "Ja, graag" omdat de technicus namelijk weet hoe uw computer in elkaar zit, en altijd wel een heldere tekening bij de hand heeft. Ze biedt nog aan die voor u te printen, maar na een korte blik op het beeldscherm weet u al wat u doen moet. Tot ieders tevredenheid wordt het mailtje even later verzonden. Prachtig toch, zo'n computerbevolking? Ineens krijgt u vat op de processen die zich in uw computer afspelen. U herkent de spelers, begint ze te verstaan, en u weet wie u waarvoor kunt inschakelen. En bij ruzies kunt u optreden - als was u een Ingewijde. In computerspellen en in goede elektronische leerprogramma's zijn personen heel gewoon. Het zijn eigenlijk stukjes programma, maar ze hebben een gezicht, simpelweg omdat dat beter werkt. Ze hebben een naam en ze spreken je aan. Ze hebben zelfs karakter en sommige worden erg lastig als je ze niet correct behandelt. Gelukkig kun je zo'n programma altijd afbreken en opnieuw starten - zo realistisch is de computerwereld nou ook weer niet. In DOS-tijden had je ook al e-mail. In die tijd was het gebruikelijk om onder een mailtje een 'tagline' te zetten: een éénregelige uitspraak, die verder niets met het mailtje van doen had. Taglines waren geliefde verzamelobjecten. Wat dacht u van deze: Who is General Failure and Why is he reading my hard disk? OnderwijsInnovatie, juni 2000, p 13.© Open Universiteit Nederland / Willibrord Huisman |
|
|
Dit alles in het Huis van Huisman
|
Huis van
